อนุทินที่ 1

แบบฝึกหัด   อนุทินที่ 1

คำสั่ง  หลังจากนักศึกษาได้ศึกษาบทเรียนนี้แล้ว จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง

1.ท่านคิดว่าทำไมมนุษย์เราต้องมีกฎหมายหากไม่มีจะเป็นอย่างไร

ตอบ  มนุษย์ต้องมีกฎหมาย เพราะกฎหมายเป็นกฎเกณฑ์  ระเบียบแบบแผนที่มนุษย์สร้างขึ้นใช้เป็นเกณฑ์เกณฑ์สร้างความสัมพันธ์  หรือที่เรียกว่า “บรรทัดฐานทางสังคม” เพื่อควบคุมพฤติกรรมและความขัดแย้งของมนุษย์ให้ศีลธรรม ประเพณี  ศาสนา เพื่อการอยู่ร่วมกันของคนในสังคมที่ไม่เกิดปัญหามากมายและเป็นข้อกำหนดที่ทำให้มนุษย์เราต้องเกิดความแตกแยก และไม่เคารพกฎเกณฑ์ซึ่งกันและกัน มนุษย์เราจึงต้องมีกฎหมายคุ้มครอง

2.ท่านคิดว่าสังคมปัจจุบันจะอยู่ได้หรือไม่หากไม่มีกฎหมายและจะเป็นอย่างไร

ตอบ   สังคมจะอยู่ไม่ได้เลยหากไม่มีกฎหมายที่เป็นเครื่องกำหนดกฎเกณฑ์ต่างๆเพื่อความเป็นระเบียบเรียบร้อยของกฎกติกาที่สังคมกำหนด ถ้าสังคมอยากอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขก็ต้องทำแบบแผนวางไว้เพื่อกำหนดแนวทางความมีระเบียบในสังคมก็คือ กฎหมาย

3.ท่านมีความรู้ความเข้าเกี่ยวกับกฎหมายในประเด็นต่อไปนี้

ตอบ       3.1 ความหมาย    กฎหมาย คือ คำสั่งหรือข้อบังคับที่เกิดจากรัฎฐาธิปไตย์ จากคณะบุคคลที่มีอำนาจสูงสุดของรัฐเป็นข้อบังคับใช้กับคนทุกคนที่อยู่ในรัฐหรือประเทศนั้น ๆ จะต้องปฏิบัติตามและมีสภาพบังคับที่มีการกำหนดบทลงโทษ 

1.2      ลักษณะหรือองค์ประกอบของกฎหมาย

  ลักษณะหรือองค์ประกอบมี 3 ข้อ ดังนี้     

1. เป็นคำสั่งหรือข้อบังคับที่เกิดจากรัฎฐาธิปไตย์ที่องค์กรหรือคณะบุคคลที่มีอำนาจสูงสุด ที่รัฐสภาฝ่ายนิติบัญญัติ  หัวหน้าคณะปฏิวัติ  กษัตริย์ในระบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ สามารถใช้อำนาจบัญญัติกฎหมายได้  เช่น  รัฐสภา ตราพระราชบัญญัติ  คณะรัฐมนตรี เป็นต้น

 2.  มีลักษณะเป็นคำสั่งข้อบังคับ อันมิใช่คำวิงวอน ประกาศ หรือแถลงการณ์ เช่น ประกาศของกระทรวงศึกษาธิการ  เป็นต้น

                               3.  ใช้บังคับกับคนทุกคนในรัฐอย่างเสมอภาค  เพื่อให้ทุกคนเกรงกลัวและถือปฏิบัติสังคม

จะสงบสุขได้

3.4ประเภทของกฎหมาย

ซึ่งการแบ่งประเภทกฎหมายที่ใช้ในประเทศไทย ขึ้นอยู่ใช้หลักใดจะขอกล่าวโดยทั่ว ๆไป

การแบ่งประเภทกฎหมายที่จะนำไปใช้นั้นมีรูปแบบและลักษณะที่แตกต่างกัน หากเราจะพิจาณาแบ่งประเภทของกฎหมายออกเป็นกลุ่มย่อย ๆ แบ่งได้หลายลักษณะขึ้นอยู่กับว่าเราใช้อะไรเป็นหลักในการแบ่ง  ได้แก่  แบ่งโดยแหล่งกำเนิด อาจแบ่งออกได้เป็นกฎหมายภายในและกฎหมายภายนอก กฎหมาย

4.ท่านมีความคิดเห็นอย่างไร ว่า ทำไมทุกประเทศจำเป็นต้องมีกฎหมาย จงอธิบาย

ตอบ  ทุกประเทศต้องมีกฎหมาย กฎหมายจำเป็นต้องมี  เพราะกฎหมายเป็นเครื่องกำหนดระเบียบแบบแผนของการปกครองในประเทศ การกำหนดการอยู่ร่วมกันในสังคม การกระทำที่ถูกต้อง ที่แต่ละประเทศร่วมกันกำหนดออกมาและต้องปฏิบัติตาม ในแต่ละประเทศจะมีกฎหมายที่ไม่เหมือนกัน

5.สภาพบังคับในทางกฎหมายท่านมีความเข้าใจอย่างไร จงอธิบาย

ตอบ  สภาพกฎหมายก็เป็นการกำหนดบังคับของทางกฎหมายที่ให้มนุษย์ปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด และถูกต้อง เพื่อมนุษย์ได้เข้าใจกฎหมายและแนวทางตามบัญญัติที่วางไว้ในข้อของกฎหมาย

     

  

 6.สภาพบังคับกฎหมายในอาญาและทางแพ่ง  มีความเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร

              ตอบ    สภาพบังคับกฎหมายที่เกิดขึ้นเข้าลักษณะองค์ประกอบความผิดตามบทกฎหมาย กฎหมายที่

กำหนดองค์ประกอบความผิดที่เป็นตัวบทกฎหมายในประมวลกฎหมายอาญาและในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชเกือบทุกมาตราเป็นกฎหมายสารบัญญัติมีความแตกต่างกัน

7.ระบบกฎหมายเป็นอย่างไร จงอธิบาย

           ตอบ  ระบบของกฎหมายบางตำราใช้ว่า สกุลกฎหมาย ที่ใช้อยู่ในประเทศต่าง ๆ ในโลกนี้พอที่จะ

แบ่งเป็น  2 ระบบดังนี้ 

1.             ระบบซีวิลลอร์ (Civil  Law System)  หรือระบบลายลักษณ์อักษร  ถือกำเนิดขึ้นในทวีปยุโรปราวคริสต์ศตวรรษที่ 12  เป็นระบบเอามาจาก “Jus Civile” ใช้แยกความหมาย “Jus  Gentium” ของโรมัน 

ซึ่งมีลักษณะพิเศษกล่าวคือ  เป็นกฎหมายลายลักษณ์อักษรที่มีความสำคัญกว่าอย่างอื่น คำพิพากษาของศาลไม่ใช่ที่มาของกฎหมาย แต่เป็นบรรทัดฐานแบบอย่างของการตีความกฎหมาย  เริ่มต้นจากตัวบทกฎหมายเป็นสำคัญ

  2.  ระบบคอมมอนลอว์ (Common Law System)  เกิดและวิวัฒนาการขึ้นในประเทศอังกฤษมีรากเหง้ามาจากศักดินา  ซึ่งจะต้องกล่าวถึงค าว่า “เอคควิตี้  (equity)  เป็นกระบวนการเข้าไปเสริมแต่งให้คอมมอนลอว์  เป็นการพัฒนามาจากกฎหมายที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร น าเอาจารีตประเพณีและคำพิพากษา

    

8.  ประเภทของกฎหมายมีหลักการแบ่งอย่างไรบ้าง  มีกี่ประเภท แต่ละประเภทประกอบด้วยอะไรบ้าง ยกตัวอย่างอธิบาย

  ตอบ  ซึ่งการแบ่งประเภทกฎหมายที่ใช้ในประเทศไทย ขึ้นอยู่ใช้หลักใดจะขอกล่าวโดยทั่ว ๆไป

ดังนี้  

 กฎหมายภายใน  มีดังนี้

               1.  กฎหมายที่เป็นลายลักษณ์อักษรและไม่เป็นลายลักษณ์อักษร

                   1.1  กฎหมายที่เป็นลายลักษณ์อักษร 

     1.2    กฎหมายที่เป็นไม่เป็นลายลักษณ์อักษร เป็นกฎหมายที่มิได้มีการบัญญัติโดยผ่าน

กระบวนการนิติบัญญัติ  เช่น จารีตประเพณี  หลักกฎหมายทั่วไป  

           2.  กฎหมายที่มีสภาพบังคับทางอาญา และกฎหมายที่มีสภาพบังคับทางแพ่ง

                  2.1  กฎหมายที่มีสภาพบังคับทางอาญา ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 18  วรรคแรก  บัญญัติโทษทางอาญา เช่น การประหารชีวิต  จำคุก  กักขัง  ปรับ  หรือริบทรัพย์สิน สภาพบังคับทางอาญาจึงเป็นโทษอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่าง  ใช้ลงโทษกับผู้กระทำผิดทางอาญา

               2.2  กฎหมายที่มีสภาพบังคับทางแพ่ง ได้บัญญัติถึงสภาพบังคับลักษณะต่าง ๆ กันไว้

สำหรับลงโทษผู้ที่ฝ่าฝืนหรือไม่กระทำตามที่กฎหมายบัญญัติไว้  เช่น การกำหนดให้เป็นโมฆะกรรมหรือโมฆียกรรม  การบังคับให้ชำระหนี้ การให้ชดใช้ค่าเสียหาย หรือการที่กฎหมายบังคับให้ทำอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อความเป็นธรรม 

     ข. กฎหมายภายนอก  

     1.  กฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมือง  เป็นกฎหมายที่ว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างรัฐต่อรัฐในการที่จะต้องปฏิบัติต่อกันและกัน ในฐานะที่รัฐเป็นนิติบุคคลในกฎหมายระหว่างประเทศ ซึ่งมีเกณฑ์กำหนด

9. ท่านเข้าใจถึงคำว่าศักดิ์ของกฎหมายคืออะไร  มีการแบ่งอย่างไร 

  ตอบ    ศักดิ์ของกฎหมายสรุปได้ว่า เป็นการจัดลำดับแห่งค่าบังคับของกฎหมาย ในการจัดลำดับมีการจัดอย่างไร  ซึ่งจะต้องอาศัยหลักว่า  กฎหมายหรือบทบัญญัติใดของกฎหมายที่อยู่ในลำดับที่ต่ำกว่า  จะขัดหรือแย้งกับกฎหมายในลำดับที่สูงกว่าไม่ได้และเราจะพิจารณาอย่างไร  โดยพิจารณาจากองค์กรที่มีอำนาจในการออกกฎหมาย  โดยใช้เหตุผลที่ว่า 

 (1)  การออกกฎหมายโดยฝ่ายนิติบัญญัติ ควรจะเป็นกฎหมายเฉพาะที่สำคัญ  เป็นการกำหนด

หลักการและนโยบายเท่านั้น  เช่น พระราชบัญญัติที่ออกโดยรัฐสภาซึ่งเป็นตัวแทนของปวงชน    

(2)    การให้รัฐสภา เป็นการทุ่นเวลา และทันต่อความต้องการและความจำเป็นของสังคม 

(3)  ฝ่ายบริหารหรือองค์กรอื่นจะออกกฎหมายลูกจะต้องอยู่ในกรอบของหลักการและนโยบายในกฎหมายหลักฉบับนั้น  

   

10.  เหตุการณ์ เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน 2555    มีเหตุการณ์ชุมนุมของประชาชน ณ ลานพระบรมรูปทรงม้าและประชาชนได้ประกาศว่าจะมีการประชุมอย่างสงบ  แต่ปรากฏว่า รัฐบาลประกาศ เป็นเขตพื้นที่ห้ามชุมนุม และขัดขวางไม่ให้ประชาชนชุมนุมอย่างสงบ  ลงมือทำร้ายร่างกายประชาชน ในฐานะท่านเรียนวิชานี้ท่านจะอธิบายบอกเหตุผลว่า  รัฐบาลกระทำผิดหรือถูก

   ตอบ  รัฐบาลกระทำผิดอย่างมาก รัฐบาลถือว่าเป็นใหญ่แล้วสามารถใช้ข้อกฎหมายบังคับแก่ประชาชนแถมยังทำร้ายประชาชนให้เกิดความเสียหายแก่มวลประชาชน ในการที่มีการชุมนุมก็เกิดจากสาเหตุที่มีบุคคลที่เป็นใหญ่เหนือประชาชนกระทำความผิด และผิดโดยมีคนไม่ยอมและไม่ยอมรับก็ทำให้เกิดเหตุการณ์ที่ประชาชนต้องนำความยุติทำกลับคืนมา  รัฐบาลที่ดีต้องปฏิบัติตามกฎหมายบัญญัติไว้ข้างต้น ไม่ใช่ว่าแปลงร่างรัฐธรรมนูญเอง ทำอะไรโดยไม่ชอบธรรม โกงกินบ้านเมือง คนแบบนี้ไม่สมควรเป็นผู้นำ

 

11. ท่านมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ คำว่า กฎหมายการศึกษาอย่างไร จงอธิบาย

ตอบ   กฎหมายเกี่ยวกับการศึกษาในปัจจุบัน ได้แก่ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 ซึ่งเป็นกฎหมายที่ออกมาสอดคล้องกับบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยที่กำหนดให้รัฐต้องจัดการศึกษาอบรมและสนับสนุนให้เอกชนจัดการศึกษาอบรมให้เกิดความรู้คู่คุณธรรม จัดให้มีกฎหมายเกี่ยวกับการศึกษาแห่งชาติ ปรับปรุงการศึกษาให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม สร้างเสริมความรู้และปลูกฝังจิตสำนึกที่ถูกต้องเกี่ยวกับการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข

12. ในฐานะที่นักศึกษาจะต้องเรียนวิชานี้ ถ้าเราไม่ศึกษากฎหมายการศึกษาท่านคิดว่า เมื่อท่านไปประกอบอาชีพครู  จะมีผลกระทบต่อท่านอย่างไรบ้าง

ตอบ   ถ้าเราไม่รู้กฎหมายเลยเราก็อาจจะกระทำความผิดโดยไม่รู้ถึงกฎของกฎหมายที่เขาบัญญัติไว้แล้ว จะทำให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมาได้  และเราต้องเป็นครูในวันข้างหน้าเราจะต้องเรียนรู้กฎหมายบ้านเมืองเพื่อทันต่อเหตุการณ์บ้านเมืองที่เกิดขึ้น อาจจะเป็นผลให้เกิดความเดือดร้อนขึ้นได้  และเราเป็นครูต้องไปสอนเด็กและไม่ใช่ว่าจะสอนเรื่องของตนแต่เราต้องสอนเด็กทุกเรื่อง โดยเฉพาะเรื่องกฎหมายบ้านเมืองที่ต้องศึกษา ถ้าใครเข้าใจผิดหรือไม่รู้กฎหมายบ้านเมืองเลยก็จะเกิดปัญหาขึ้นได้ อยู่ร่วมกันอย่างไม่สงบสุข